Mijmeringen over enkele opvoedingsuitspraken

Een tijdje geleden kwam ik een artikel tegen over het opvoeden van kinderen. Het was een artikel om ouders aan te moedigen in de opvoeding van hun kinderen aan de hand van enkele gekende uitspraken. Toen ik het las was ik niet speciaal aangemoedigd, want ik miste het gelovige aspect in alle uitspraken. Dus hier mijn persoonlijke katholieke belichting bij uitspraken over opvoeding…

Opvoeding begint vanaf de geboorte

Uiteraard een volledig correcte uitspraak. Je moet je baby leren kennen en hem/haar gewoontes aanleren en tegen de leeftijd van 1 jaar mag je hen ook 'neen' leren - wij zijn baas :-) Maar het gaat verder dan dat: ook de katholieke opvoeding begint vanaf de geboorte. Het is belangrijk dat onze kinderen van kleins af zien dat ons geloof een centrale plaats inneemt in ons leven, met bidden voor de maaltijden, avondgebed,… - de gewoontes die je zelf als koppel hebt, mag je gewoon verderzetten en zelfs verder uitbouwen.

Wij hebben 1.5 jaar gewacht om met onze oudste een avondgebed te doen en dan kostte het wat moeite om hem mee te krijgen en voor hij de gebeden kon mee zeggen. Onze derde moest gewoon meedoen, want we moesten voor de 2 oudsten dat avondgebed toch doen en we zien nu, op 16 maanden dat ze al delen probeert mee te zingen en dat ze elke 'Amen' op de juiste moment mee zegt. Vroeg begonnen is dus half gewonnen!

Elk kind heeft zijn eigen tempo

Er wordt gezegd niet teveel te focussen op wat onze kinderen wanneer kunnen of om zeker onze kinderen niet onderling te vergelijken. Een fout waarop ik mij vaak betrap. Hetzelfde geldt ook met ons geloof. Op de leeftijd van 3 jaar kon onze oudste zoon de avondgebeden vlot mee bidden. Zijn jongere zus is nu 3 jaar en ze luistert gewoon mee… Soms maakt dat mij bezorgd - ze zal toch niet nu al expres niet willen meedoen…? Maar dan komt ze plots naar mij en vraagt ze: "Mama, wat zijn schuldenaren?" - en dan besef ik dat er wel degelijk iets blijft hangen, maar dat ze gewoon op haar eigen tempo leert wat bidden en geloven is.

Het is een fase

Kindjes die boos zijn, niet meewerken of niet weg willen van mama - vaak wordt er gezegd 'het is een fase'. Mijn korte ervaring van mama zijn leert mij dat dit ook zo is met ons geloofsleven. Soms gaan onze kindjes niet graag naar de kerk en is het elke week een gevecht om de viering van een uur op een goede manier door te komen. Maar evengoed hebben we al periodes gehad waarin het naar de kerk gaan of het bidden thuis vlot ging voor zowel ons ouders, als voor de kindjes. Het belangrijkste is dat we consequent blijven tonen wat belangrijk is en niet meegaan in hun fases - want ik heb eerlijk gezegd ook niet altijd zin om te bidden, maar ook daarin ga ik niet mee ;-)

Elke ouder heeft zijn eigen stijl

Variatie in opvoedingsstijl kan geen kwaad, zo ook met het geloof. Mijn echtgenoot en ik hebben het geluk hetzelfde geloof te hebben en dezelfde diepe liefde te hebben voor onze God en voor Jezus. Dit proberen we elke dag over te brengen op onze kinderen, door samen te bidden voor het eten, door samen als gezin te bidden,…. Maar de manier waarop we dit delen met onze kinderen verschilt soms ook. Ik knutsel bijvoorbeeld heel graag (zoals je misschien al gemerkt hebt :-)) en ik doe dit dan ook regelmatig met onze kindjes rond actuele thema's van ons geloof. Mijn echtgenoot knutselt dan weer minder graag - al vindt hij het eindresultaat vaak heel leuk - maar hij is een geweldig verteller en deze gave gebruikt hij dan om de verhalen uit de bijbel te vertellen 's avonds bij de kindjes in bed - zonder boek of prentjes! Mijn kinderen houden ervan en dan stellen ze vragen en leren ze elk detail van het verhaal kennen… De eerste keren dat dit gebeurde was ik stiekem jaloers - wat een geweldige gave - maar ondertussen weet ik dat ik de kinderen op mijn manier ook bijleer over onze God en hij op zijn manier en dat beiden minstens even waardevol zijn. We vullen elkaar aan!

Consequent zijn is belangrijk maar niet alles

Er is al veel inkt gevloeid over consequent zijn, denk ik - of ik heb er toch al veel over gehoord. En iedereen heeft er een mening over, ik vind mijn echtgenoot soms te weinig consequent, ik weet dat sommigen mij vaak te consequent vinden en vermoedelijk zijn er nog veel meer meningen. Wat voor mij belangrijk was om te leren is dat het niet erg is om soms eens iets door de vingers te zien. Soms is het oké dat iemand niet mee bidt - het belangrijkste is te tonen dat het vaststaat dat we bidden en dat geen enkel kind dat niet kan verstoren, ook al gedragen ze zich slecht. We mogen soms wat minder focussen op het gedrag (het exterieure), maar wel op het hart (de binnenkant)…

Opvoeden doe je niet met een afstandsbediening

Ik vond dit een grappige uitspraak… Je mag niet vanop een afstand roepen naar je kind wat het mag en niet mag, je moet betrokken zijn, naar je kind toegaan en zorgen dat dingen goed worden uitgesproken. Dit is hetzelfde met ons geloof. Ik kan niet eisen van mijn kinderen dat ze bidden als ik zelf niet bid en voordoe hoe het moet. Ik kan niet verwachten dat ze blij naar de kerk gaan als ik zelf niet meega of als ik duidelijk ook tegen mijn zin ga… We wandelen samen op de weg naar God, ik kan hen er niet op laten lopen zonder mee te lopen…

Pick your battles

In de gewone opvoeding is dit iets wat voor mij volledig logisch is. Er zijn momenten dat ik dingen door de vingers zie, dingen oplos zonder er veel woorden aan vuil te maken of zonder de kinderen er iets in bij te willen leren. In mijn geloofsopvoeding is het echter iets wat ik nog steeds moet leren. Door thuis te zijn heb ik veel tijd om te bidden en ik heb soms momenten waarin ik mijn gebedsroutine omgooi om het beter met de nieuwe levensfase van de kindjes te laten passen. Vroeger was het zo dat ik dan eiste van de kinderen dat ze onmiddellijk doorhadden wat 'onze' nieuwe routine was en dat ze hierin braaf meededen. Dit gaat natuurlijk niet - ze moeten nog zoveel leren, ze verstaan niet alles, laat staan dat ze plots doorhebben waarom mama het opeens zo wil en niet meer zoals vroeger… Ik leer - zelfs nu nog met vallen en opstaan - dat we enkel samen kunnen bidden wanneer ik het rustig kan uitleggen en wanneer ik op voorhand heb kunnen inschatten of ze het gaan begrijpen en aankunnen… En de vrucht daarvan is dat de kinderen soms meer willen meebidden dan dat ik veronderstelde dat ze aankonden. Dan komt bijvoorbeeld de vraag uit henzelf wanneer ik de lezingen van de dag lees 'Mama, wat zegt Jezus ons vandaag?' - dit is zoveel beter dan dat ik hen dwing te luisteren naar het evangelie! En ik hoef er niet voor te vechten! En hebben ze de volgende dag geen zin om te luisteren, geen probleem, dat is deel van mijn gebedsleven, niet van dat van hen. Het enige wat ik verwacht is dat ze ervoor samen met mij bidden om de nieuwe dag op een goede manier te starten.

Het wordt ons allemaal wel eens te veel

Vermoedelijk is dit voor elke jonge ouder herkenbaar… Ik ben er niet trots op maar er zijn bij mij ook al (vaak) momenten geweest dat ik in onze dagelijkse routine gezwegen heb over het gebedsmoment dat we normaal moesten hebben - om een scene met de kindjes te mijden, omdat ik me te moe voel of aanvoel dat zij het ook niet op een goede manier kan doen, omdat ik denk dat het meer kwaad zou doen dan goed… Het is soms allemaal wat veel en het is niet goed om God er dan uit te laten, maar soms is het beter om God erbij te hebben in stilte dan om een gevecht rond god te hebben…

Hulp vragen is absoluut geen schande.

Opvoeden is hard werk. Als mama sta je ermee op en je gaat ermee slapen. Elk van je kinderen is anders, we proberen met vallen en opstaan. En naast het 'gewone' opvoeden, komt er voor ons, katholieke mama's nog eens de hele katholieke opvoeding bij. Het is niet gemakkelijk en er is geen handleiding - of ik heb er toch nog geen gevonden! En dus is het goed om af en toe eens hulp te vragen en advies aan andere mama's over hoe zij het aanpakken over hoe ze het hebben aangepakt. Ik ben dit maar recent vrij en open beginnen doen, ik heb een soort gêne moeten overwinnen om dit te durven doen - want andere mama's lijken vaak alles perfect te doen zonder enige inspanning… Maar nu durf ik dat dus meer en meer - en dan denk ik over het antwoord na en bekijk ik of het voor onze kindjes ook zou kunnen werken… Het is verrijkend om te horen hoe andere mama's bepaalde dingen uitleggen of zelfs hoe mijn echtgenoot dat doet, wanneer ik niet weet hoe ik iets op een begrijpbare manier aan de kindjes moet overbrengen… Soms is het zelfs zo dat de kindjes meer aannemen van iemand anders dan van mij... (Nu al... ;-))

Pfieuw, veel uitspraken en mijn mijmeringen over hoe wij hier katholiek opvoeden zien!

Is dit de enige correcte katholieke visie op katholiek opvoeden, zeker niet, het is gewoon mijn visie op dit moment - ik weet dat God mij nog gaat doen groeien de komende jaren en nog veel nieuwe inzichten zal geven hierin!

Het is alleszins een dynamisch proces en we veranderen regelmatig de aanpak om mee te blijven gaan met de veranderende noden van de groeiende kindjes, met vallen en opstaan... Maar al bij al is katholiek opvoeden een gezonde uitdaging die veel vreugde brengt, zowel voor ons als ouders als voor onze kindjes en samen groeien we hierdoor naar de Heer toe!

Om te eindigen nog een uitspraak van de heilige paus Johannes Paulus II, om ons allemaal aan te moedigen in ons werk als mama's!

Samen met jullie en onze kinderen op pad naar de Heer,